- maart 1 2024
- Wirendra Ramjielal
Onze technologische landschappen zijn gevuld met potentiële kwetsbaarheden die kwaadwillenden kunnen misbruiken. Daardoor is cybersecurity geen optionele luxe, maar een noodzaak in elke moderne organisatie.
Maar wat houdt cybersecurity precies in? Deze blog verkent het volledige spectrum van cybersecurity en biedt praktische tips waarmee organisaties hun digitale verdediging kunnen versterken.
Wat is cybersecurity?
In de kern draait cybersecurity om het beschermen van systemen, netwerken en programma’s tegen digitale aanvallen. Deze aanvallen zijn meestal gericht op het verkrijgen van toegang of het wijzigen dan wel vernietigen van gevoelige informatie, met als doel geld af te persen of normale bedrijfsprocessen te verstoren.
Cyberaanvallen zijn daardoor een serieuze dreiging voor operationele beveiliging. Een succesvolle cyberaanval kan immers desastreuze gevolgen hebben, vooral als deze gericht is op kritieke infrastructuur zoals nutsbedrijven, telecommunicatie, regelgevende instanties en financiële dienstverlening.
Verschillende soorten cyberaanvallen
Nieuwe technologieën dwingen cybercriminelen tot steeds creatievere manieren om gegevens buit te maken. Daardoor zijn cyberaanvallen een constante bron van zorg. Deze dreiging geldt niet alleen op individueel niveau, maar zeker ook voor zakelijke omgevingen.
Hoewel dergelijke schadelijke aanvallen variëren van kwaadaardige software verspreiden tot aanvallen op onbeveiligde wifi-netwerken, maken ze allemaal gebruik van zwakke plekken in de beveiliging.
Cyberaanvallen kunnen in verschillende contexten en typen voorkomen. We zetten er een aantal op een rij.
Hengelen naar toegang of informatie met phishing
Frauduleuze e-mails komen veelal in de vorm van dringende verzoeken of aanbiedingen die te mooi lijken om waar te zijn. Vaak worden ze verspreid via bulkmailcampagnes, afkomstig van onbekende afzenders.
Dergelijke e-mails staan bekend als ‘phishing’ en vormen een verfijnd type cyberdreiging. Aanvallers doen zich voor als vertrouwde entiteiten en misleiden zo onschuldige slachtoffers. Ze proberen hen te verleiden om gevoelige informatie zoals inloggegevens, creditcardnummers en beveiligingscodes te onthullen of om schadelijke bestanden te downloaden, ook wel bekend als malware.
Phishing-aanvallen waarbij specifieke individuen of organisaties worden belaagd is spear-phishing. De aanvaller heeft zijn huiswerk gedaan en persoonlijke informatie weten te bemachtigen, die hij gebruikt om zijn e-mails legitiem te doen lijken.
Malware bedreigt operationele beveiliging
Malicious software, oftewel malware, is een overkoepelende term voor elke vorm van kwaadaardige code of software afkomstig van een schadelijke bron en ontworpen om elektronische systemen te infiltreren, beschadigen of ontregelen. Deze bron kan verstopt zijn op onbekende websites of in een ogenschijnlijk schoon bestand.
Er zijn verschillende typen malware, zoals virussen, trojans, spyware en ransomware.
Virussen
Net zoals een biologisch virus zich vermenigvuldigt en ongecontroleerd verspreidt door een gastheer over te nemen, zo kleeft een computervirus aan een schoon bestand. Wanneer een deze malware zich in een computersysteem verspreidt, kunnen essentiële systeemfuncties worden onderbroken en gegevens worden aangetast.
Trojans
Trojans vermommen zich als legitieme software en creëren achterpoortjes in de beveiliging van het systeem. Hackers gebruiken deze om toegang krijgen, om zo gevoelige gegevens te stelen of schadelijke acties te ondernemen zonder medeweten van de gebruiker.
Spyware
Deze malware houdt zich bezig met surveillance zonder toestemming. Het doel is om persoonlijke informatie, zoals wachtwoorden en financiële gegevens, te monitoren en te verzamelen.
Ransomware
Ransomware is misschien wel het meest opruiende type malware. Hierbij blokkeren aanvallers de toegang tot systemen of persoonlijke bestanden en vragen ze losgeld voor de herstelsleutel.
Overstromen van netwerkverkeer met DDoS-aanvallen
DDoS-aanvallen (Distributed Denial of Service) is een overweldiging van de netwerkservice door een enorme hoeveelheid verkeer naar een website of een online dienst te sturen. Dit verkeer is vaak afkomstig van een botnet van geïnfecteerde computers.
Het doel van dergelijke cyberaanvallen is om de service onbereikbaar te maken voor legitieme gebruikers, wat resulteert in aanzienlijke verstoringen en downtime voor getroffen organisaties. Dit creëert een afleiding in defensieve capaciteiten, die cybercriminelen vervolgens kunnen uitbuiten om zo gevoelige informatie te bemachtigen.
Het risico van onbeveiligde wi-fi-netwerken
Ook onbeveiligde netwerken, vaak beschikbaar op openbare locaties zoals cafés, luchthavens en hotels, vormen een aanzienlijke bedreiging voor de privacy en veiligheid van eindgebruikers.
Het gebrek aan beveiliging op deze netwerken maakt het voor aanvallers eenvoudig om zich toegang te verschaffen tot het netwerkverkeer en gevoelige informatie te onderscheppen, zoals inloggegevens, persoonlijke gegevens en financiële gegevens.
Het gevaar van social engineering
Naast technische cyberaanvallen vormt social engineering een even verontrustende bedreiging voor de cybersecurity. Het is een geraffineerde techniek die meer draait om psychologische manipulatie dan om technische hackingvaardigheden. Social engineering-aanvallen zijn niet beperkt tot alleen de digitale wereld: ze kunnen ook plaatsvinden via de telefoon of zelfs persoonlijk.
Bij social engineering gebruiken aanvallers menselijke interacties om hun slachtoffers te misleiden en te overtuigen tot het vrijgeven van vertrouwelijke informatie of het onbewust toestaan van toegang tot beveiligde systemen. Met technisch onderbouwde overtuigingskracht en een scherp begrip van menselijk gedrag, zetten deze cybercriminelen in op de zwakste schakel in de beveiligingsketen: de mens zelf.
Best practices in cybersecurity
Digitale bedreigingen evolueren voortdurend. Daarom werkt cybersecurity alleen indien strenge maatregelen continu worden nageleefd en aangescherpt.
Richtlijnen zoals de NIST Cybersecurity Framework en ISO27001 zijn onmisbaar bij het waarborgen van een solide beveiligingsaanpak. Door gebruik te maken van deze raamwerken kunnen bedrijven hun systemen en gegevens beter beschermen tegen dreigingen en potentiële aanvallen. Het naleven ervan helpt organisaties om robuuste beveiligingsmaatregelen te implementeren en een solide basis te leggen voor een veilige en betrouwbare IT-infrastructuur.
Hoewel de details kunnen verschillen per vakgebied en industrie, blijven bepaalde fundamentele principes van cybersecurity universeel voor het bereiken van het beste beveiligingsniveau. Hieronder geven we enkele voorbeelden.
Gebruik sterke wachtwoorden
Een sterk wachtwoord vormt de eerste verdedigingslinie tegen ongeautoriseerde toegang tot vitale systemen en gevoelige informatie. Hoe hoger de complexiteit van wachtwoorden, hoe moeilijker het voor cybercriminelen is om in te breken middels brute-force aanvallen of andere inbreuktactieken.
Daarom is het essentieel om een robuust wachtwoordbeleid te implementeren, waarbij de complexiteit van wachtwoorden wordt geborgd door een combinatie van tekens, cijfers en speciale symbolen.
Houd software up-to-date om kwetsbaarheden te voorkomen
Het actueel houden van software is van cruciaal belang om de veiligheid van systemen te garanderen, want alleen dan kunnen deze gebruikmaken van de nieuwste beveiligingspatches. Deze verhelpen kwetsbaarheden die cybercriminelen zouden kunnen uitbuiten.
Het negeren van deze updates kan leiden tot beveiligingsinbreuken, wat op zijn beurt kan resulteren in het verlies van gegevens, financiële schade en reputatieschade voor een bedrijf.
Gebruik firewalls en antivirussoftware
Firewalls en antivirussoftware zijn fundamentele pijlers van cybersecurity-maatregelen. Samen met sterke wachtwoorden fungeren firewalls als een eerste verdedigingslinie door inkomend en uitgaand netwerkverkeer te filteren op basis van vooraf ingestelde veiligheidsregels. Dit helpt beschermen tegen ongeoorloofde toegang tot netwerkbronnen en verhindert de verspreiding van schadelijke bestanden.
Antivirussoftware is even cruciaal, omdat het helpt computersystemen te beschermen tegen malware-infecties. Het detecteert, isoleert en verwijdert verdachte, schadelijke code.
Informeer uw medewerkers
Kennis is macht, zeker in het geval van cybersecurity. Werknemerstraining mag dan ook zeker niet ontbreken bij het in stand houden van een veilige cyberomgeving. Door werknemers uit te rusten met de kennis en tools om proactief te handelen in de bescherming van bedrijfsgegevens, kunt u de informatiebeveiliging van binnenuit versterken.
Menselijke fouten zijn immers vaak de zwakke schakels die cybercriminelen uitbuiten. Daarom is het essentieel om continu werknemers te informeren over en trainen in de nieuwste cyberdreigingen en best practices in informatiebeveiliging.
Zorg voor back-ups
Het is niet de vraag óf er een data-inbreuk plaatsvindt, maar wannéér. Back-ups fungeren dan ook als een essentiële reddingslijn.
In het geval van dataverlies door bijvoorbeeld een ransomware-aanval, kunnen organisaties snel terugkeren naar operationele normaliteit. Ze vermijden niet alleen het potentiële losgeld, maar minimaliseren ook downtime en beschermen tegen reputatieschade.
Daarom is een gestructureerd back-upbeleid met frequente en meervoudige datakopieën, gekenmerkt door verscheidenheid in opslaglocaties (denk aan off-site en cloud-based oplossingen), een cruciaal aspect binnen cybersecurity. Het is immers de betrouwbare garantie dat, ongeacht de aard van de cyberaanval, uw waardevolle data kan herleven.
Trends in cybersecurity: AI en IoT
Kunstmatige intelligentie (AI) en het Internet of Things (IoT) ontpoppen zich als sleutelcomponenten in de strijd tegen cyberdreigingen. Deze dynamische duo-werking van technologieën speelt een cruciale rol in het beschermen van digitale infrastructuren en consumentenapparaten tegen de toenemende complexiteit van cyberaanvallen.
AI versterkt menselijk expertise
AI heeft de potentie om de cyberveiligheid te revolutioneren. AI-systemen kunnen namelijk enorme hoeveelheden data verwerken, patronen herkennen en leren van interacties. Dit maakt ze zeer effectief in het detecteren van cyberaanvallen. Ook stelt het zelflerende karakter van AI cybersecurity experts in staat om proactief te reageren op nieuwe bedreigingen.
AI in cybersecurity is veelbelovend, maar we mogen de mogelijke nadelen niet over het hoofd zien. Te veel vertrouwen op AI-systemen kan nieuwe kwetsbaarheden creëren, waar systeemfouten of gemanipuleerde gegevens kunnen leiden tot onnauwkeurige analyses of gemiste bedreigingen. Een menselijk oordeel blijft essentieel voor contextuele overwegingen die AI mogelijk over het hoofd ziet.
Daarom moet de kracht van AI worden gezien als een versterking van menselijke expertise, niet als een vervanging. Dit zorgt niet alleen voor effectieve detectie en respons op bedreigingen, maar draagt ook bij aan de verfijning en continue verbetering van AI-algoritmen.
IoT: beveiligen van slimme apparaten wordt steeds belangrijker
Door het toenemende aantal mobiele apparaten speelt ook beveiliging rondom Internet of Things (IoT) een steeds grotere rol. Elk apparaat vertegenwoordigt immers een potentiële ingang voor beveiligingsbedreigingen, want naarmate organisaties meer IoT-apparaten inzetten, wordt het netwerkcomplexer en wordt het aanvalsoppervlak groter.
Daarom is het noodzakelijk om dergelijke slimme apparaten efficiënt te beheren en beveiligen. Door de beveiliging en privacy van data en netwerkverbindingen te waarborgen worden het risico op een cyberaanval vermindert. Daarin zijn automatisering van IoT-beveiligingstaken, gelaagde beveiligingsstrategieën en het naleven van compliance en standaarden ook op slimme en mobiele apparaten onmisbaar.
Digitale veiligheid verdient continu aandacht
Kortom: om online dreigingen het hoofd te kunnen bieden te midden van voortdurend toenemende digitalisering is het belangrijk om het voortouw te blijven nemen in de implementatie van verreikende beveiligingsprotocollen en -standaarden.
Daarbij draait het niet alleen om het gebruik van nieuwe technologieën, maar ook het effectief beschermen van de eindgebruikers. Het belang van bewustzijn en vaardigheden op elk niveau van de organisatie mag niet onderschat worden, evenals het omarmen van innovatie met een open, maar kritische houding.
Alleen op die manier kunt u zowel uw organisatie als uw medewerkers het beste beschermen.
Informatel: uw partner in cybersecurity
Als toonaangevende aanbieder van gespecialiseerde IT- en beveiligingsdiensten kunt u bij Informatel terecht voor de kennis en tools die nodig zijn om uw organisatie zo goed mogelijk te beschermen tegen cyberaanvallen en -bedreigingen.
Zo bieden wij een uitgebreid Cyber Security Assessment en de mogelijkheid om IT Security aan ons uit te besteden.
Neem hier onder contact met ons op als u benieuwd bent wat wij voor uw organisatie kunnen betekenen.